Çocuğunuzun İngilizceyi iyi konuşmasını, okumasını ve anlamasını istiyorsanız, İngilizce kelime hazinesi geliştirmek önemlidir. Bir ebeveyn olarak, bu çalışma rehberinde yer alan ipuçlarını takip ederek çocuğunuzun yeni kelimeler öğrenmesine ve gelişmesine yardımcı olabilirsiniz. İngilizceye daha fazla maruz kalması için çocuğunuzun günlük rutininde yapacağınız küçük değişiklikler zamanla büyük ilerleme sağlayabilir. Hadi nasıl olacağına göz atalım…
İngilizce Kelime Hazinesini Geliştirmek İçin İpuçları
1. Etiketleyin
Çoğu İngilizce okulu ve sınıfı, çocukların nesneler ve onları dilde temsil eden sözcükler arasında bir bağlantı kurmasına yardımcı olmak için nesnelerin üzerine sözcük etiketleri yapıştırır. Örneğin saat (clock), sandalye (chair), kapı (door), masa (table), okul tahtası (whiteboard) vb. Çocuğunuzun evde İngilizce kelime hazinesini geliştirmesine yardımcı olmak için aynı yöntemi kullanabilirsiniz.
Çocuğunuzun sürekli gördüğü veya kullandığı nesneleri tercih edin. Çocuk etiketleri ne kadar çok görürse, kelimeyi hatırlaması o kadar kolay olur. Çocuğunuzdan etiketleri birlikte hazırlamanıza yardım etmesini isterseniz, etiketlerle daha fazla ilgilenecektir. Bu aynı zamanda çocuğunuza İngilizce kelimeleri yazma ve telaffuz etme pratiği yapma şansı verecektir. Bunu birlikte yapacağınız bir egzersiz haline getirin ve düzenli olarak yeni etiketler hazırlayın.
İngilizce kelime etiketleri, çocukların okul testlerinde karşılarına çıkacak daha karmaşık kelimeleri öğrenmelerine de yardımcı olabilir.
2. Manyetik harfler kullanın
Heceleme İngilizcede büyük bir problemdir. Bu, İngilizcenin fonetik bir dil olmamasından kaynaklıdır. İngilizcede görülen her harf telaffuz edilmez ve bu, özellikle çocuklar için oldukça kafa karıştırıcı olabilir.
Manyetik harfler satın alın ve buzdolabınızı veya küçük bir manyetik tahtayı çocuğunuzla birlikte kelimeleri hecelemek için kullanın.
Manyetik harflerle neler yapabileceğini ona göstermek için çocuğunuzun en sevdiği hayvanın adı gibi bazı basit kelimeler oluşturarak başlayın. Çocuğunuzu kısa kelimeler oluşturmak için manyetik harflerle özgürce oynamaya teşvik edin. Çocuğunuz tahtaya bir şey yazdığında, bunu fark etmek için zaman ayırın, yüksek sesle okuyun ve harfleri hareket ettirerek yazım hatalarını düzeltmesine yardımcı olun.
Çocuğunuzun bilgisini test etmek için bazı yanlış yazılmış kelimeler ekleyin ve harfleri yeniden düzenleyerek bunları düzeltmesini isteyin.
3. Yorumcu olun
Kendi kendinize konuşmak biraz saçma gelebilir ancak siz doğrudan onlara konuşmasanız bile çocukların ebeveynlerinin söylediklerini dinlediklerini unutmamak önemlidir. Bu, çocuğunuzun her gün duyduğu İngilizce miktarını artırmak için faydalı bir yoldur. Ne söyleyeceğinizi bilmiyorsanız, ne yaptığınızı veya etrafınızda gördüklerinizi anlatabilirsiniz.
Ana dili İngilizce olan ve konuşmayı yeni öğrenen küçük çocukları olan kişiler, “yorum yapma” adı verilen benzer bir yöntem uygulamaktadır. Örneğin kahvaltı hazırlıyorsanız ve çocuğunuz mutfaktaysa ne yaptığınızı İngilizce anlatmaya çalışın. Konuşmanız şu şekilde olabilir:
- First, I have to put the butter in the pan. Where is the butter? Oh, here it is!
(İlk önce, tereyağını tavaya koymam gerekiyor. Terayağı nerede? Oh, işte burada!)
- Next, I’ll crack the eggs into the pan. Where are the eggs? Here they are! Crack!
(Daha sonra, yumurtaları tavanın içine kıracağım. Yumurtalar nerede? İşte buradalar! Kır!)
- Now I’ll put the egg in the pan and fry it. I think I’ll do two eggs. One for you, one for me.
(Şimdi yumurtayı tavaya alıp kızartacağım. Sanırım iki yumurta yapacağım. Biri sana, biri bana.)
- Here, can you throw away the egg shells for me. Thank you!
(Al, benim için yumurta kabuklarını atar mısın? Teşekkür ederim!)
Tereyağı (butter) ve yumurta (egg) gibi bazı kelimelerin birçok kez tekrar edildiğine dikkat edin. Çocuğunuz bir kelimeyi bağlam içinde ne kadar duyarsa, onu o kadar iyi hatırlayacaktır. Siz her sabah kahvaltı hazırlarken ve günlük rutininizin parçası olan şeyleri yaparken benzer şeyleri duyarsa, hareketleri ve cümleleri de daha iyi hatırlayacaktır.
4. Çok soru sorun
Çocuklar genellikle İngilizce konuşma yapmakta zorlanırlar. Bunun nedeni kelime dağarcığının sınırlı olması, özgüven eksikliği ve hata yapmaktan korkması ya da söyleyecek bir şey bulamamaları olabilir. Çocuğunuza çok soru sorarak yardımcı olabilirsiniz!
Çocuğunuzun ilgisini çeken konular hakkında sorular sormayı deneyin. İdeal olarak bunlar bir yes/no (evet/hayır) cevabından fazlasını gerektiren sorular olmalıdır. Çocuğunuzu daha ayrıntılı ve daha eksiksiz bir cevap vermeye zorlamak için devamında bir why? (neden?) sorusu sorabileceğiniz sorular seçmek de iyidir. Örneği;
- What game are you playing? How do I play?
Ne oyunu oynuyorsun? Ben nasıl oynayabilirim?
- Who’s the character with the big red nose? Is he a bad guy? Why?
(Büyük kırmızı burunlu karakter kim? O kötü bir adam mı? Neden?)
- Who’s your favourite character? What do you like about him? Why?
(Favori karakterin kim? Onun hakkında neyi seviyorsun? Neden?)
Ona soru sormanız çocuğunuzu daha fazla konuşmaya iter. Ancak unutmayın ki uzun İngilizce konuşmalar çocuklar için yorucu ve stresli olabilir. Bu yüzden, arada mola vererek çok sayıda kısa konuşma yapmak daha iyidir. Aynı oyunlar veya aktiviteler üzerinde aynı tip konuşmaları tekrar etmek de çocuğunuzun İngilizce kelime dağarcığını güçlendirmeye yardımcı olacaktır.
5. Ödüllü oyunlar oynayın
Çocuğunuz İngilizce öğrenmeye ilgisizse, kelime dağarcığı pratiklerini bir oyuna çevirebilirsiniz. Öğretmenler genellikle bunu çocukların eğlenirken öğrenmelerine yardımcı olmak için yapar. Oynamaya başlamadan önce, çocuğunuz için neyin “kazanma” sayılacağını açıklamayı unutmayın. Örneğin; “10 puan alman veya 5 kısa kelime oyununu tamamlaman gerekiyor” gibi. Çocuğunuz başarılı olursa, ona favori atıştırmalığını veya tablet/telefonda 15 dakikalık oyun süresi gibi küçük bir ödül verebilirsiniz.
Ana amaç kazanmak veya kaybetmek değildir. Amaç, çocuğunuzu her gün belirli bir süre düzenli olarak kelime çalışması yapmaya teşvik etmektir. Çocuğunuz bir hata yaptığında ve yalnızca 9 puan aldığında bunu bir kayıp olarak ilan etmeyin. Bunun yerine, ona ek bir kelime dağarcığı görevi vererek bir ilave puan kazanma şansı verin. İyi çabayı ödüllendirmek istiyoruz, hataları cezalandırmak değil.
6. Bir rekabet oluşturun
İki veya daha çok çocuğunuz varsa, zaten muhtemelen birbirleriyle rekabet içindedirler. Basit bir skor tablosu yapmayı deneyin ve İngilizce ödevleri bitirme, İngilizce görevleri/oyunları tamamlama veya 10 yeni kelime öğrenme gibi başarılar için puan verin.
Yalnızca tek çocuğunuz varsa, onun gibi İngilizce öğrenen arkadaşı olup olmadığına bakın. Ardından arkadaşlarının ebeveynleri ile çocuklar arasında arkadaşça bir rekabet oluşturma konusunda konuşun. Haftada bir veya ayda bir kazananı ilan edin ve skor tablosunu sıfırlayarak yeniden başlayın.
Çocukların İngilizce seviyeleri farklıysa, onlara bitirmeleri için farklı görevler verin. Çabalarını takdir etmek için “kaybedeni” övmeyi veya ödüllendirmeyi de unutmayın. Daha önce de belirttiğimiz gibi önemli olan çocuğun İngilizce ile daha fazla ilgilenmesini sağlamak. Kazanan veya kaybedenin kim olduğu önemli değil.
Çocuklar arasında takım çalışmasını teşvik eden İngilizce görevler veya oyunlar oluşturmak da iyi bir fikirdir. Örneğin, çocuklara karşı yetişkinler şeklinde oynayabilirsiniz. Çocuk takımı için hayvanat bahçesi veya müze gibi ilginç bir yere günü birlik bir gezi iyi bir ödül olabilir.
7. Günde bir kere birlikte okuyun
Çocuğunuz hikaye kitabı okumayı seviyor mu? Birlikte okumak İngilizce kelime dağarcığı oluşturmanın ve İngilizce dil bilgisini (gramer) anlamanın harika bir yoludur. Çocuğunuzla birlikte her gün 15 dakika İngilizce hikaye kitabı okumaya çalışın.
Çocuğunuzdan iki yaş küçük ana dili İngilizce olan çocuklar için yazılmış kitapları hedefleyin. Kitapta resimler varsa, birlikte bunlar hakkında konuşun. Sayfayı okumadan önce çocuğunuza resimde ne olduğunu sorun. Bakalım hikayede neler olacağını tahmin edebilecekler mi?
Yatma zamanı, birlikte okumak için en iyi zaman olabilir ancak çocuğunuz yorgun olabileceğinden ve konsantre olamayabileceğinden okuma etkinliğini çok geç saate bırakmamak önemlidir. Aynı hikaye kitabını okuyacağınız için sayfaları sırayla okumak iyi bir yöntem olabilir. Bu şekilde okuma etkinliğini tam anlamıyla paylaşmış olursunuz.
Çocuklarınızın daha fazla İngilizce okumasına yardımcı olan web sitelerine bir göz atın. Bunlardan bazılarında, indirip kullanabileceğiniz ücretsiz e-kitaplar da mevcuttur.
8. Mobil uygulamaları deneyin
Günümüzde çocuklar akıllı telefonlar ve tabletlerde çok zaman harcıyor. Çocuğunuzun yeni kelimeler ve kalıplar öğrenmesi için birçok İngilizce kelime uygulaması var. Bunlar genel öğrenme planına eğlenceli bir katkı olabilir. Günde 5-10 dakikalık kısa süreleri tavsiye ediyoruz.
Aşağıdaki popüler uygulamaları deneyerek başlayabilirsiniz:
Muhtemelen en ünlü İngilizce kelime uygulamasıdır. Bir günde 5-10 dakika boyunca yeni kelime pratiği yapmak için iyi bir yoldur ve puanlama, ödül ve liderlik tablosu gibi özellikleri vardır. Uygulamada kolayca dolaşmak için ara yüzünü kendi dilinize ayarlayabilirsiniz. Çocuğun seviyesi iyiyse, uygulamayı İngilizce olarak kullanmasını tavsiye ediyoruz.
Oyun benzeri fonksiyonları olan bir İngilizce bilgi kartları uygulamasıdır. Yeni kelime öğrenmeyi eğlenceli hale getirir. İngilizce ve 13 diğer dilde ara yüzü mevcuttur. Çocuğunuz öğrendikçe ve kelime hazinesinde ilerledikçe yeni bilgi kartları ekleyebilirsiniz.
9. Kelime hazinesini keşfetmek için İngilizce şarkıları kullanın
Çocuğunuz evde müzik dinlemeyi seviyorsa, çalma listesine birkaç İngilizce şarkı ekleyin. Tekerlemeler ve Disney Kütüphanesi’nin (küçük çocuklar için) yanı sıra, net sözlere sahip basit pop veya rock şarkıları da yeni kelimeler öğrenmenin eğlenceli bir yolunu sağlayabilir.
Birçok İngilizce öğretmeni Ed Sheeran’ı tavsiye ediyor. Çünkü şarkıları genellikle yavaş, anlaşılır sözlere sahip ve aynı kelimeleri sık sık tekrar ediyor.
YouTube’da şarkı ve söz içeren (altyazılı) videolar bulmak çok kolay. Çocuğunuzun favori İngilizce şarkıları için bir arama yapmanız yeterli!
10. Dışarı çıkın
Evde veya dışarıda, kısacası her yerde İngilizce pratik yapabilirsiniz. Çocuğunuzla birlikte bir yere yürüyor veya seyahat ediyorsanız, bu boş zamanı yeni kelimeler keşfetmek ve kelime oyunları oynamak için değerlendirmeye çalışın. İşte İngilizceyi evin dışında kullanmanıza yardımcı olacak birkaç fikir:
Farklı durumlarla/yerlerle bağlantılı kelimeleri keşfedin. Örneğin park, süpermarket, hayvanat bahçesi, deniz kenarı, futbol stadyumu. Bir yeri her ziyaret ettiğinizde, çocuğunuza arabada öğrenmesi için küçük bir yeni kelime listesi verin. Bu kelimeler konum veya durumla tematik olarak bağlantılı olmalıdır. Hedefe ulaştığınızda kelimeleri uygulayın!
