Yüz binlerce yırtıcı ve ötücü kuşun göç yolları üzerinde bulunan Türkiye’de kuş fotoğrafçılığına gönül vermiş olmak, bunun için seyahat etmek, doğayı dinleyerek saatler geçirmek… Gelin bu hem huzurlu, hem de heyecanlı sporun inceliklerine hep birlikte yolculuk edelim. Avcılar tüfekleri ile kuşları nişan alıp öldürürken, kuş fotoğrafçıları objektifleri ile onları netleyip ölümsüzleştiriyor. Ortalarda gezinmeyi pek sevmeyen bu gizemli canlıları görüntüleyebilmek için ise öncelikle onları nerelerde bulabileceğimizi iyi bilmemiz, sonrasında ise alışanlıkları hakkında fikir sahibi olmamız gerekli.
Farklı kuş türlerini görebileceğimiz bölgeler ve mevsimler değişiklik gösterir. Ülkemizde ise 2010 yılına kadar tam 461 değişik kuş türü tespit edilmiş ve bunların 407’si fotoğraflanmıştır. Kuşları, onları gözlemleyebileceğimiz dönemlere göre mevsimsel olarak ya da bölgesel olarak sınıflandırabiliriz. Kuşların coğrafi konumlara göre dağılımları ise; kıyı habitatları, tatlı ve tuzlu su eko sistemi, dağlar, ormanlık ve bozkır alanlardır.
Kuş Göç Vakitleri
Ülkemiz, ilkbahar ve sonbaharda olmak üzere yılda iki defa yüz binlerce yırtıcı ve ötücü kuşun yolculuk ettiği göz yolları üzerindedir. Kuşların kullandığı en belirgin göç yollarından biri Avrupa ve Balkanlar üzerinden İstanbul Boğazını geçerek Belen geçidine devam eden rota, ikincisi ise Kafkaslardan Çoruh vadisini geçerek yine Belen Geçidi’ne ulaşan rotalardır. Belen Geçidi’ne ulaşan kuşlar Hatay üzerinden Amanos ve Ziyaret dağları arasından geçerek Suriye’ye giderler. Bu önemli doğa olayını gözleyip fotoğraflamak için ilkbahar göçünde Sarıyer sırtları, sonbahar göçünde Çamlıca Tepeler, Çoruh Vadisi ve Hatay Belen geçidi en uygun noktalardır.
Türkiye’de Kuş Fotoğrafçılığı nerelerde yapılır?
Marmara Bölgesi: İğneada Ormanları, Terkoz Havzası ve Küçükçekmece Havzası, Büyükçekmece, Sapanca, İznik, Manyas ve Ulubat gölleri, Prenses ve Marmara Adaları, Şile kıyıları, Meriç, Sakarya ve Kocaçay Deltaları, Saroz Körfezi, Gökçeada Dalyanı, Ayvalık, Kaz Dağları, Uludağ ve Boğaziçi.
Karadeniz Bölgesi: Kozlu ve Amasra kıyıları, Yenice ve Kızılcahamam Ormanları, Kavaklı Dağı, Küre, Karçal, Yalnızçam, Ilgaz ve Doğu Karadeniz Dağları, Yeniçağa Gölü, Akkuş ve Giresun Adaları, Sinop Yarımadası, Yedikır Barajı, Kızılırmak ve Yeşilırmak Deltaları, Kelkit ve Çoruh Vadileri.
Ege Bölgesi: Çiçek, Bodrum ve Ildır Körfez Adaları, Gediz Deltası, Foça, Dilek, Datça, Bozburun, Bodrum Yarımadaları, Bakırçay, ve Küçük Menderes Deltaları, Doğanbey Burnu, Işıklı, Marmara ve Bafa Gölleri, Güllük Körfezi, Murat Dağı, Altıntaş Ovası, Türkmenbaba Dağı, Akdağ, Çivril, Karamık Sazlığı, Alaçatı ve Karaburun.
Akdeniz Bölgesi: Köyceğiz, Acıgöl, Gavur, Karataş, Yarışlı, Burdur, Eğridir, Kovada, Girdev, Beyşehir ve Salda Gölleri, Akdağlar, Beydağları, Aladağlar, Tahtalı, Bolkar ve Amanos Dağları, Göksü, Seyhan ve Ceyhan Deltaları, Köprüçay ve Göksü Vadileri, Çığlıkara ve İbradı Ormanları, Karakuyu Sazlığı, Antalya Ovası, Aydıncık Adaları, Aksaka ve Köyceğiz.
İç Anadolu Bölgesi: Gökgöl, Aliken, Balıkdamı, Terkasan, Bolluk, Seyfe, Tuz, Çavuşçu, Palas, Ulaş, Uyuz, Çöl, Samsam, Kozanlı, Mogan, Kulu ve Eber Gölleri, Sultansazlığı, Hotamış, Eşmekaya, Hörmetçi Sazlıkları, Karapınar ve Ereğli Ovaları, Sarıyer ve Hirfanlı Barajları, Beynam Ormanları, Sündiken ve Hodulbaba Dağları, Hafik Zara Tepeleri, Obruk Yaylası, Akyay Ovası, Kazankaya ve İnöni Vadileri, Nallıhan, Çalıkdüzü, Sarayönü ve Yenipazar.
Doğu Anadolu Bölgesi: Sodalıgöl, Çıldır, Aygır, Kuyucak, Balık, Haçlı, Çiçekli, Batmış, Aktaş, Erçek, Çimenova Golleri, Güney Van Gölü kıyıları, Sansu, Iğdır, Malazgirt, Van, Çaldıran, Ağrı, Sarısu, Karasu, Muş, Kars Ovaları, Ekşisu, Iron, Çelebibağı, Patnos, Doğu Beyazıt, Edremit Sazlıkları, Ardahan ve Sarıkamış Ormanları, Keban Adaları, Kavuştak Yarımadası, Karakaya ve Güney Keban Barajları, Bendimahi ve Dönemeç Deltaları, Munzur, Akdoğan, Cilo, Ağrı ve Ziyaret Dağları, Nemrut Volkanı, Yukarı Murat, Zap Suyu, Şemdinli vadileri, Patnos, Yüksekova ve Bulanık.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Yeşilce, İnekli ve Azaplı Gölleri, Güney Fırat ve Dicle Vadileri, Birezik Bozkırları, Karakamış, Şalur Höyükleri, Devegeçidi Barajı, Akçakale Bozkırları, Ceylanpınar, Bismil Ovası, Karacadağ, Küpeli Dağı, Mardin, Nemrut ve Tanin Dağları, Cizre ve Silopi.
