Kardeş Kıskançlığını Önleme ve Olumlu Bir Kardeş İlişkisi Oluşturma
Kardeş kıskançlığı iki büyük kardeş arasında yaşanabilse de, özellikle ilk çocuğun aileye yeni katılan bebeği kıskanması olarak tanımlanabilir. İlk bakışta çok önemli bir problem gibi görünmese de, ilerleyen aşamalarda ilk çocuk üzerinde duygusal ve fiziksel olumsuzluklara neden olabilir. Öyle ki, kardeş kıskançlığı ilk çocuğun uyku sorunları ve idrar kaçırma gibi durumlar yaşaması ya da kendisini tehlikeye atacak eylemlerde bulunması gibi çok önemli sorunlar doğurabilir.
Kardeş kıskançlığı anne-babanın ve sık görüşülen akrabaların kardeşlere davranış şekillerinde küçük değişiklikler yapmasıyla kolaylıkla çözülebilecek bir sorundur.
Şimdi “kardeş kıskançlığı nasıl önlenir?” sorusuna, kardeş kıskançlığı nedenleri ve kardeş kıskançlığı belirtileri de dahil olmak üzere maddeler halinde açıklamalar yaparak yanıt bulmaya çalışalım.
Kardeş Kıskançlığını Önlemenin 11 Etkili Yolu
-
Çocuklarınız ilk karşılaştığında, bebeği kucağınıza almaktan kaçının
Uzun zaman önce, bebeğinizi doğurduktan sonra büyük çocuğunuzun veya çocuklarınızın sizi görmek ve kardeşleriyle tanışmak için odaya geldiğinde, bebeği kucakta tutmamamın önemli olduğunu okumuştum.
Çocuğunuz içeri girdiğinde bebeği beşiğinde tutmak, fiziksel olarak ona hala yer olduğunu göstermek için her iki kolunuzla ona sarılmanıza yardımcı olur.
-
Bebek hakkında konuşurken çok özel zamirler kullanın
“Bebeğim” ifadesini yıllarca ilk çocuğunuz için kullandınız ancak artık yeni bir bebeğiniz var. Ailenizin yeni üyesine “bebeğim” kelimesini kullanmaya başladığınız anda ilk çocuğunuz bu durumu ailedeki yerinin yeni üye tarafından ele geçirildiği şeklinde algılayacak ve kıskançlık tohumları bu andan itibaren toprağa serpilmiş olacaktır. Bunun yerine hamile olduğunuzu öğrendiğinizde “bebeğim” yerine “bebeğimiz” veya “ablasının bebeği ya da abisinin bebeği” gibi ifadeler kullanmaya çalışın. Bu basit değişiklik, ilk çocuğunuzun eve ve aileye yeni bir bebek gelmesi fikrine alışmasına yardımcı olacaktır.
İlk çocuğunuz bebeği tüm ailenin bir parçası gibi hissettiğinde kardeş kıskançlığı yaşanması ihtimali çok düşük olacaktır.
-
Olumlu mesajlar içeren yeni bebek ve kardeş kitapları okuyun
Çocuklar aileye katılan yeni bebekle hemen oynamaya başlamayı hayal ederler. Bu nedenle bir beklenti içine girerler ve bu beklentileri gerçekleşmediğinde hayal kırıklığına uğrayabilirler. Burada yapmanız gereken ilk çocuğunuzun beklentilerini yönetmektir. Bunun yapmanın en kolay ve etkili yolu kitaplardır. “Yeni bebek ve kardeş” konulu kitaplar, iki kardeş arasındaki bağı oluşturmak ve kardeş kıskançlığını önlemek için biçilmiş kaftandır.
Sosyolife.com olarak önerebileceğimiz kitaplar arasında şunlar var:
- En İyi Kardeş Benim Kardeşim
- Nerden Çıktı Bu Kardeş?
- Peki Ya Ben?
- Bu Bebeği Hemen Geri Götürün
-
Kardeş hediyeleri
Yeni bebeğinizin doğumuna hazırlanırken evde kıyafetten bebek bakımı için gerekli ürünlere kadar birçok eşya birikmeye başlar. Bu sırada ilk çocuğunuz her gün kendisi için olmayan yeni kıyafetler, oyuncuklar ve bakım ürünleri görmeye başlar. Kendinizi çocuğunuzun yerine koyun, ne hissederdiniz?
Bu yüzden çocuğunuza uzun zamandır istediği ve seveceğini bildiğiniz bir hediye alın ve ona hediyenin yeni kardeşinden geldiğini söyleyin.
Ayrıca bebeğinizi emzirirken onu meşgul edecek birkaç ilgi çekici hediye ayarlayın.
Böylece siz bebeğinizi emzirirken sizden ilginizi istemek yerine, kardeşini emzirmenizi dört gözle beklemeye başlayacaktır.
-
Kardeş Rekabeti konulu bir kitap okuyun
Kardeş rekabeti konulu kitaplar, kardeş kıskançlığını önlemeye yardımcı olmak için en yararlı araçlardan biridir.
Kardeş rekabeti konusunda yabancı dillerde birçok kitap olsa da, Adale Faber ve Elaine Mazlish adlı yazarların Türkçeye çevrilmiş Kardeş Rekabeti isimli kitabı bu konuda en çok okunan kitap diyebiliriz.
Bu kitap, ebeveynlerin kardeşlerin neden kıskandığını ve rekabeti azaltmak ve işbirliğini artırmak için çocuklarımızla konuşma şeklimizi nasıl değiştirebileceğimizi anlamamıza yardımcı oluyor.
-
Büyük çocuğunuzu bebeğinizin bakımı konusunda size yardımcı olmaya teşvik edin
Çocuğunuzun yeni aile üyenizi sahiplenmeye teşvik etmek ve değişikliklere uyum sağlamasına yardımcı olmak için ona yardım etmesini rica edin. Banyo sırasında bebeğinizin bacaklarına su dökmesini, banyodan sonra bebeğinizi saracağınız havluyu tutmasını ya da bebek bezini getirmesini isteyebilirsiniz.
Bebek büyüdüğünde çocuğunuzdan bebeği beslemenize yardım etmesini, bebeğe kitap okumasını ve market alışverişinden sonra bebek için alınan ürünleri yerine yerleştirmesini isteyin.
Kardeşine yardım ettiğini hissettiği tüm bu zamanlar, çocuklarınız büyüdükçe birbirlerine yardım etmeleri için onları hazırlar.
Daha zor kelimeleri okumada, yüksekteki bir nesneye ulaşmada ve bisikletin üzerinde nasıl dengede duracaklarını öğrenmede birbirlerine güvenebileceklerini bilirler.
-
Önce büyük çocuğunuza yardım edin
Yeni bir anne olarak endişelerinden biri, her iki çocuğunuz da ağlıyorsa ve size ihtiyaç duyuyorsa, önce kime yardım edeceğinizdir?
Çoğu yeni annenin herhangi bir acil durum haricinde en kırılgan ve en çok ihtiyacı olana yardım etmek mantığıyla ilk tepkisi bebeğe yardım etmek olur.
Ancak bu sırada büyük çocuk anneyi izlemektedir. Önce kardeşine yardım etmeyi seçtiğinizi görür. Bu da çocuğun zihninde kendisine “haksızlık” yapıldığını hissetmesine neden olur.
Bu durum, kardeş kıskançlığını tetikleyen önemli etkenlerinden biridir ve bunu hiçbir anne-baba istemez.
Bu nedenle önce büyük çocuğunuza yardım etmeye başlayın. İkisi de ağlarken büyük çocuğunuza sarılın, rahatlatın ve ilk önce onu sevin. Bebeğiniz ablasını ya da abisini seçtiğinizi düşünemez ve herkes ihtiyaç duyduğu sevgiyi ve yardımı almış olur.
-
Duygularını sizinle paylaşmasına olanak tanıyın
Büyük çocuğunuz birdenbire sizi paylaşmak zorunda kalmıştır. Zamanınızı, enerjinizi ve sevginizi paylaşmalıdır. Evini, oyuncaklarını ve ailesini paylaşmak zorundadır.
Yeni yürümeye başlayan, okul öncesi ve hatta okul çağındaki bir çocuk için bunlarla başa çıkabilmek kolay değildir.
Size kıskançlık, hayal kırıklığı veya öfke duygularını göz ardı etmeden anlatmasına olanak tanıyın. Bu duyguları yaşaması normaldir. Onları içlerine atmaktan veya duygularına göre hareket etmektense sizinle paylaşması daha iyi olacaktır.
Duygularını başınızdan savmak yerine onunla empati kurun: “Biliyorum. Bebeğin bana çok ihtiyacı var ve seninle eskisi kadar ilgilenemiyorum. Bu sinir bozucu olmalı. Şimdi birlikte bir şeyler yapalım mı?”
-
Ona özel zaman ayırın
Zamanınız ve enerjiniz artık iki veya daha fazla çocuk arasında bölündüğünden, çocuklarınız kolaylıkla istenmediklerini, sevilmediklerini veya fark edilmediklerini hissedebilir. Bu sizin için gerçek değildir ancak onların gerçeği budur.
Bununla mücadele etmenin etkili bir yolu, kardeş kıskançlığı yaşayan çocuğunuza birlikte geçireceğiniz özel zamanlar ayırmaktır.
Sadece onunla gezmeye gidebilir, bir işi birlikte yapabilir ya da herhangi bir kesinti olmadan sarılıp kitap okuyabilirsiniz.
Bu, çocuğunuzun kendisini özel ve hala çok sevildiğini hissetmesini sağlar ve ilginiz ve sevginiz için rekabet etmek zorunda olmadığı konusunda sağlam bir hatırlatma yapar.
-
Güçlü bir aile kimliği oluşturmaya başlayın
Güçlü bir aile kimliği oluşturmak için çok çalışın. Böylece çocuklarınız özel bir şeyin parçası olduklarını hisseder ve kardeşleriyle birlikte zaman geçirmek isterler.
Birlikte aile yürüyüşleri yapın, ailece birlikte kitap okuyun veya yeni bir aile alışkanlığı başlatın.
-
Kardeş Kitapları Hazırlayın
Her şeyi denediğiniz halde çocuğunuz hala kardeşinin artık dünyasının bir parçası olduğu gerçeğini sevmiyor ve kabul etmiyor olabilir.
Kardeş kıskançlığını önlemek ve kardeşiyle birlikte olmaktan ne kadar zevk aldığını anlamasına yardımcı olmak için bir kardeş kitabı hazırlayın.
İki çocuğunuzun birlikte çekilmiş tüm fotoğraflarını bulun. Birlikte oynadıkları, birbirlerine yardım ettikleri ve birbirlerinin arkadaşlığından keyif aldıkları fotoğrafları bastırın.
Fotoğrafları renkli fon kartonlarına yapıştırın ve her bir fotoğrafta neler olduğu hakkında birinci şahıs hikâyeleri yazın. İki çocuğunuz için de aynı fotoğrafları kullanın ancak hikaye kendi ağızlarından olsun.
Örnek (Parantez içinde olanlar küçük kardeşin ağzından yazılmıştır) :
– Kardeşimi doğduğundan beri tanırım. Onunla hastanede tanıştım.
(- Ablamı/abimi doğduğumdan beri tanırım. Onunla hastanede tanıştım.)
– Küçükken ona yardım ettim.
(- Küçükken bana yardım etti.)
– Ona biberonunu verdim.
(- Bana biberonumu verdi.)
– Ve ona masal anlattım.
(- Ve bana masal anlattı.)
– Artık büyümeye başladı, aynı şeylerle oynamayı seviyoruz.
(- Artık büyümeye başladım, aynı şeylerle oynamayı seviyoruz.)
– Oyun hamuruyla oynamayı seviyoruz.
– Legolarımızla oynamayı seviyoruz.
– Ve birlikte parka gitmeyi seviyoruz.
– İkimiz de dondurmayı seviyoruz.
– Kardeşimi seviyorum ve o da beni seviyor.
(- Ablamı/seviyorum ve o da beni seviyor.)
Not: Kardeşim kelimesinden sonra kardeşin ismini yazabilirsiniz.
Tüm sayfaları lamine kâğıt ile kaplayabilir ve basım işleri yapan bir dükkânda kitap haline getirtebilirsiniz.
Sonra kitapları sık sık okuyabilirsiniz.
Ve bir gün sakladığınız kitapları gördüklerinde onlara kitapları neden hazırladığınızla ilgili hikâyeyi anlatabilir, onlara her zaman birbirilerine sahip olacaklarını ve böylece her zaman sırtlarını dayayabilecekleri birine sahip olacaklarını hatırlatabilirsiniz.
Bunları da Okuyun:
- Çocuklarda Öğrenme Güçlüğü Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?
- Her Annenin Kızına Öğretmesi Gereken 25 Şey
