İyot, sağlık için gerekli bir mineraldir. Suda çözünür bir mineral olan iyot, bazı gıdalarda ve iyotlu sofra tuzunda bulunur. Ayrıca besin takviyesi olarak da alınabilir. Peki, iyot eksikliği belirtileri nelerdir ve tehlikeli midir?
İyot, büyüme ve beyin gelişimi için gereklidir ve sağlıklı tiroid fonksiyonunun merkezindedir. Tiroid bezi, tiroid hormonlarını yapmak için iyot kullanır.
Hipotiroidi, bir kişinin tiroidinin yeterince tiroid hormonu üretemediğinde ortaya çıkar. İyot eksikliği, tiroidin hormon üretme yeteneğini sınırlayarak hipotiroidi hastalığına neden olur.
İyot Eksikliği Belirtileri
2017’de yapılan bir çalışmaya göre, dünya üzerindeki insanların yaklaşık üçte birinde iyot eksikliği mevcut. İşte iyot eksikliği olabileceğini gösteren 11 belirti.
1. Kilo Alımı
İyot eksikliğinin en dikkat çekici belirtilerinden biri beklenmeyen kilo alımıdır.
Bir insan sağlıklı bir metabolizmaya sahip olduğunda, enerji ihtiyacı için kalori yakar. Hipotiroidi veya tiroid hormon eksikliği, metabolizmayı yavaşlatır. Metabolizma yavaşladığında, kalorilerin yağ olarak depolanma olasılığı daha yüksektir ve bu da kilo alımına neden olabilir.
Kilo alımının her zaman iyot eksikliğinin bir belirtisi olmadığını hatırlamak önemlidir.
2. Güçsüz Hissetmek
İyot eksikliği belirtileri arasında kendini güçsüz hissetmek de vardır. Eskiden rahatça kaldırılan ağır nesneler kişiyi zorlayabilir. Hipotiroidi, metabolik hızı yavaşlatır. Böylece enerji için daha az kalori yakılır. Daha az enerji, kasların verimli çalışmadığı anlamına gelir. Bu da kişiyi güçsüz hissettirir.
3. Yorgun Hissetmek
Metabolik hızdaki düşüş aynı zamanda kişinin yorgun hissetmesine neden olur. Bu nedenle, yorgun hissetmek iyot eksikliğinin bir başka belirtisidir.
Kilo alımında olduğu gibi, yorgun hissetmek de her zaman iyot eksikliği olduğu anlamına gelmez. Kişi yeterince dinlenmiyorsa, kendini yorgun hissetmesi doğaldır. Ancak, nedeni açıklanamayan yorgunluk iyot eksikliği belirtisi olabilir.
4. Saç Dökülmesi
Saç dökülmesi, bir başka iyot eksikliği belirtisidir. Tiroid hormonları saç foliküllerinin yenilenmesini destekler. Bir insanda hipotiroidi varsa, tiroid hormonlarının yetersizliği foliküllerin yenilenmeyi bırakması anlamına gelir.
5. Cilt Kuruluğu
Kuru ve lapa lapa bir cilde sahip olmak, iyot eksikliğinin bir sonucu olabileceğinden, hipotiroidizmin bir işareti olabilir.
Tiroid hormonları hücrelerin yenilenmesine yardımcı olur. Bu hormonların eksikliği ölü deri hücrelerinin birikmesine ve bazen de kuru ve lapa lapa cildin oluşmasına neden olabilir.
6. Üşümek
İyot eksikliği tiroid hormonlarının eksikliğine neden olur. Daha az tiroid hormonuna sahip olmak, bir kişinin metabolik hızının yavaşlamasına neden olur. Metabolizma yavaşladıkça, kişi daha az enerji üretir. Enerji vücudu ısıtır. Enerjinin az olması kişinin üşümesine neden olur.
7. Kalp Atış Hızının Yavaşlaması
İyot eksikliği, kişinin kalbinin daha yavaş atmasına neden olabilir. Kalp atış hızı yavaşladığında, baş dönmesi veya rahatsızlık hissedilebilir. Aynı zamanda cildin soluk görünmesine neden olabilir.
8. Öğrenme veya Hafıza Sorunları
İyot eksikliği bu hormonların eksikliğine neden olabilir ve bu da hafıza ve öğrenme sorunlarına neden olabilir.
2014 yılında yapılan bir çalışma, düşük tiroid hormonu olan kişilerde beynin hafızayı etkileyen kısmı olan hipokampus’un daha küçük olduğunu ortaya koymuştur.
9. Gebelik Komplikasyonları
Hamile bir kadının yeterince iyot alması zor olabilir. Hamile bir kadının kendisine ilave olarak, içinde büyüyen bebek için de ilave iyot ihtiyacı vardır.
Tiroid hormonları, bebeğin doğumundan önce sağlıklı gelişimi için gereklidir. Bunların olmaması bebeğin beyninin doğru şekilde gelişmesini engelleyebilir. Aynı zamanda büyümesini baskılayabilir.
10. Ağır ve Düzensiz Adet Dönemleri
Tiroid hormonu seviyelerinin düşük olması, adet dönemlerini düzenleyen hormon seviyelerini etkileyebilir. Aşağıdakiler iyot eksikliği belirtileri olabilir:
- Adet dönemlerinin normalden daha ağır geçmesi
- Adet dönemlerinin normalden daha uzun veya daha kısa sürmesi
11. Boyunda Şişme
İyot eksikliği, boyunda bulunan tiroid bezlerinin genişlemesine, dolayısıyla boyunda şişmeye neden olur. Tiroid yeterli iyoda sahip olmadığında, kandaki iyodu kullanmaya çalışır. Bu da tiroidin genişlemesine ve boynun şişmiş görünmesine neden olur.
