Beyniniz on yıllarca yaşlı gibi çalışıyorsa vücudunuzun yirmilerinde görünmesinin neresi güzel? Zihinsel rahatsızlıklar yıldan yıla artıyor. Size böyle bir teşhis konmuş olmasa bile, hafıza, idrak yeteneği ve kafanın içindeki birçok şey senelerle birlikte uçup gidiyor. Beyninizdeki bu performans düşüşünü gri madde miktarını artırarak toparlayabilirsiniz, hem de leziz bir şekilde. Beyninizi çok daha iyi çalıştıracak yiyecekler (evet, somondaki Omega-3’ten ötesi) burada.
Beyin Hücrelerinizi Korumaya Alın!
Antioksidanlar vücudunuzu genel anlamda iyileştirmeye yardımcı olur. Bu bileşenler, beyin hücrelerinin de içinde bulunduğu hücrelere saldıran ve onları tüketen serbest radikallerle savaşıyor. Güney Florida Üniversitesi’nden Beyin Cerrahı Paula Bickford, “Antioksidanlar, düşünme kabiliyetiniz (ya da hareket etme ve nefes alma) için gerekli olan mitokondriyi korumak gibi çok önemli bir göreve sahip” diyor. Enerjiyi koruyan bir antioksidan olan flavanoidlerle ilgili araştırmalarda, flavanoid yönünden zengin gıdalardan her gün iki porsiyon yemenin, zihinsel odaklanmayı beş yaş kadar gençleştirdiği ortaya çıktı. Fransız araştırmacılara göre, başka bir antioksidan olan karotenoid yönünden zengin gıdalar, algısal gerilemeyi 13 yıldan fazla azaltıyor.
Beyni Güçlendiren Gıdalar-1
Elma, soğan, turunçgiller (flavanoid); bal kabağı, havuç ve tatlı patates gibi turuncu renkli sebzeler (karotenoid); ıspanak, karalahana, roka ve brokoli gibi yeşil yapraklı sebzeler (her ikisi).
Enflamasyonu Geride Bırakın!
Yaş ilerledikçe beyin hücrelerindeki kimyasal enflamatuvar etki artış gösterir. Enflamasyon bazen vücudun sıradan incinmelerine tepkisi olarak ortaya çıkar fakat kronikleşirse hücreleri öldürerek hafıza kaybı, Alzheimer ve Parkinson’a sebep olabilir. Tabii sinir hücrelerine elveda demeden önce araya girerseniz iş değişir; bu sayede fonksiyonlarınızın doğru şekilde çalışmasını sağlayabilirsiniz. Hindistan’da binlerce yıldır kullanılan şifalı bir baharat olan zerdeçalın içerdiği kürkümin, beyin dokularındaki enflamasyonu azaltıyor. Araştırmacılar, Hindisan’da köri kullanımının yaygınlığı sayesinde bu ülkedeki Alzheimer oranının şaşırtıcı biçimde az olduğunu belirtiyor. (Köri, zerdeçal içerir.)
Maryland’daki NeurExpand Kliniği’nin kurucusu Doktor Majid Fotuhi, “Kateşin adlı besin öğesi de enflmasyona karşı hücreleri korur ve idrak yeteneğini arttırır” diyor. Araştırmalar, çay içenlerin (çayda yüksek oranda kateşin bulunuyor) hafıza testinde diğerlerini geçtiğini gösteriyor. Steroid nitelikte olmayan antienflamatuvar ilaçlarla aynı etkilere sahip bu bileşiğin hiçbir yan etkisi de yok. (Ayrıca çok lezzetli!)
Beyni Güçlendiren Gıdalar-2
Sarı hardal, özellikle Thai ve Hindistan mutfağının baharatlı yemekleri (kurkumin); yeşil ve siyah çay, böğürtlen, kayısı ve çilek (kateşin)
Kan Dolaşımınızı Hızlandırın!
Beyniniz iyi çalışmak için zengin besin ögeleri içeren taze kanla sürekli beslenmeye ihtiyaç duyar. Araştırmalar kan dolaşımının hızlanmasının, hipokampüsün (hafıza ve yön bulmada önemli rolü olan bölge) gelişmesini sağlayarak öğrenme ve hafıza yeteneğini güçlendirdiğini ve tepki süresini kısalttığını gösteriyor. Yapılan bir araştırma, resveratrol isimli bileşenin arter duvarını engelleyici plakalardan temizleyerek kafa tasındaki kanı yüzde 30’a kadar arttırdığını ortaya çıkarmış. Tekli doymamış yağlar (iyi yağlar), kandaki kötü yağ seviyesini düşürmeye yardımcı oluyor ve kötü kolesterolü azaltıyor. Ayrıca kan basıncını düşürüyor, kolesterol seviyesini dengeliyor, kalp krizi ve felç riskini azaltıyor.
Beyni Güçlendiren Gıdalar-3
Kırmızı şarap ve üzüm suyu (resveratrol); avokado, kuru yemişler ve zeytinyağı (tekli doymamış yağ)
Yeni Sinir Hücreleri Üretin!
Fotuhi, “Bazı besinler beyin kaynaklı nörotrofik faktör (BDNF) denen bir proteini harekete geçirir” diyor. “Daha fazla BDNF, yaşlanmayı geciktirmekle kalmaz, yeni nöronlar oluşturarak beyninizi de gençleştirir.” Araştırmacılar zincirleme rekasiyonun nasıl çalıştığından emin olmasa da, kolin denilen bileşene dikkat çekiyor. Kolin, hassas sinir taşıyıcılarını engelleyen asetikolin ile yapılanıyor ve beynin mesajlarını iletmeye yardımcı oluyor. The 150 Healthiest Food on Earth kitabının yazarı Dr. Jonny Bowden, “Kolin, doğal bir Alzheimer ilacı gibi” diyor. Başka bir potansiyel BDNF arttırıcı ise, antosiyanin adı verilen parlak bitki pigmenti. Bir araştırmada, yaban mersini suyunun bir numaralı antosiyanin kaynağı olduğu ve 12 hafta boyunca içen katılımcıların hafızalarının ciddi bir şekilde gelişti gözlenmiş. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda, antosiyaninin zekayı da desteklediği görülmüş.
Beyni Güçlendiren Gıdalar-4
Yumurta sarısı (beyazı değil), kırmızı et, tavuk ve ciğer (kolin); böğürtlen, yaban mersini, kiraz ve erik gibi koyu mavi ya da mor meyveler (antosiyanin)
